عمر مفید باتری ماشین
باتری ماشین یکی از اصلی‌ترین بخش‌های خودرو است که عملکرد صحیح موتور ماشین تا حد زیادی به آن وابسته است. روشن شدن خودرو و عملکرد صحیح اکثر بخش‌های الکتریکی خودرو به سلامت باتری وابسته است به همین دلیل است که توصیه میشود در طول سال سلامت باتری ماشین به‌صورت دوره‌ای هر شش ماه یکبار بررسی شود و یکی از روش‌های تست باتری ماشین را انجام دهید.
در این مطلب به شما خواهیم گفت که چرا باتری ماشین کار نمی‌کند و چه عواملی می‌توانند طول عمر باتری خودرو را کاهش می‌دهند. همچنین در ادامه می‌خوانید که چگونه می‌توان با رعایت مواردی ساده، طول عمر مفید باتری را افزایش داد.
عمر باتری ماشین چقدر است؟
در بسیاری از موارد هنگام خرید باتری از فروشندگان درباره میزان عمر باتری ماشین بسیار می‌شنوید. حقیقت این است که عمر مفید باتری خودرو به موارد مختلفی مانند جنس بدنه، برند و ساختار داخلی آن بستگی دارد. با خرید برندهای معتبر نظیر سپاهان باتری و صبا باتری اطمینان خواهید داشت که باتری شما تا مدت زیادی بدون مشکل کار خواهد کرد.
نکته مهم اینجاست که حتی بهترین برند و گران قیمت‌ترین باتری‌ها نیز بعد از ۲ تا ۳ سال نیاز به تعویض دارند. با این حال بسیاری از باتری‌ها با ضمانت ۵ سال و بیشتر به فروش می‌رسند. اگر قصد خرید این نوع باتری‌ها را دارید، دریافت ضمانتنامه را فراموش نکنید. با خرید باتری ماشین از ایران باتری ضمانتنامه معتبر همراه با مهر فروشگاه را ار ما دریافت خواهید کرد.
عوامل مضر بر عمر باتری ماشین
یکی از اشتباهات رایجی که در نگهداری از باتری ماشین دیده میشود، توجه نکردن به شرایط استاندارد برای حفظ سلامت آن است. در حقیقت اغلب افراد تصور میکنند که خرید یک باتری گران قیمت می‌تواند تضمینی بر عملکرد صحیح آن تا زمانی طولانی باشد. درحالی‌که باتری خودرو نیز مانند دیگر بخش‌های ماشین نیاز به شرایطی استاندارد دارد. فراهم آوردن این شرایط و توجه به جزییات در نگهداری باتری باعث میشود که تجربه بهتری در استفاده از باتری داشته باشید. بطور کلی باتری خودرو نباید تحت حرارت خیلی پایین یا خیلی بالا و ضربه قرار گیرد. عوامل زیر را می‌توان مهمترین دلایل سرعت بخشیدن به خرابی باتری خودرو دانست:
۱-دمای نامناسب هوا؛ قاتل خاموش باتری ماشین
اولین و مهمترین عاملی که بر سلامت باتری اثرگذار است، دمای هوا است. حقیقت این است که عملکرد همه باطریها در برابر دمای بسیار گرم یا بسیار سرد، تحت تاثیر قرار می‌گیرند. عمر باتری ماشین نیز در دمای بسیار گرم، بسیار سرد یا هوایی با رطوبت بالا به طور چشم‌گیری کاهش پیدا می‌کند. به همین دلیل است که خودروهای مناطق گرمسیری در بازه زمانی کوتاه‌تری نیاز به تعویض دارند و زودتر خراب می‌شوند. حرارت بیش از اندازه در زمان تابستان نیز می‌تواند واکنش‌های شیمیایی را که منجر به کاهش عمر باتری می‌شوند را سرعت بخشد.
۲- ایراد در دینام ماشین؛ اصلی‌ترین دلیل خرابی باتری
دینام و باتری ماشین دو بخش به هم پیوسته در خودرو شما هستند. دینام بخشی از سیستم خودرو است که باعث شارژ شدن باتری میشود. به همین دلیل وقتی خودرو روشن نمیشود، علاوه بر احتمال خرابی باتری باید سلامت دینام را نیز بررسی کنید. درصورتی‌که دینام خودرو دچار اختلال باشد، نارسایی برق ایجاد شده و در نهایت دینام قادر به شارژ کردن باتری ماشین نخواهد بود. دینام خراب یا دینامی که اختلال عملکرد دارد، به طور مستقیم بر کاهش عمر مفید باتری اثرگذار است.
۳- خاموش و روشن کردن بیش از حد خودرو
بر خلاف تصور بسیاری از عادات بد در رانندگی نیز می‌تواند از عوامل اصلی فرسوده شدن باطری خودرو باشند. رایج‌ترین این عادت‌ها، خاموش و روشن کردن خودرو در بازه زمانی کوتاه مدت و به‌صورت مستمر است. هرچه تعداد دفعات روشن و خاموش کردن ماشین کوتاه و ممتد باشد، احتمال خراب شدن باتری ماشین بیشتر خواهد بود.
انجام سفرهای کوتاه یا توقف‌های زیاد در طی سفرهای طولانی می‌تواند به باطری خودرو آسیب برساند. دلیل این امر این است که در این شرایط، باتری خودرو هیچگاه فرصت شارژ شدن کامل پیدا نمی‌کند. در نتیجه پدیده‌ی لایه لایه شدن اسید در باتری رخ می‌دهد و چنین پدیده‌ای سبب آسیب دیدن صفحه‌ها و در نهایت کاهش طول عمر باتری میشود.
البته با این وجود باتری‌های وجود دارند که به نحوی طراحی شده‌اند که مناسب توقف‌ها کوتاه و استارت‌زدن‌های پی در پی در طول روز باشند. باتری اوربیتال پریمیوم یکی از این باتری‌هااست که به نحوی طراحی شده که مناسب رانندگان تاکسی است که دائما در حال توقف و استارت زدن های مجدد هستند.
۴- تاثیر شرایط رانندگی بر کاهش عمر باتری
اغلب خودروهایی که بیش از حد معمول در جاده‌ها رفت و آمد میکنند، زودتر از زمان مورد انتظار به تعویض باتری خودرو نیاز دارند. حقیقت این است که شرایط رانندگی در جاده با شهر متفاوت است. عبور از خاکی، دست‌انداز، انواع آسفالت، شرایط آب‌وهوایی مختلف، بارش باران و بسیاری از شرایط دیگر در تجربه رانندگی جاده‌ای وجود دارد. این شرایط می‌توانند بر کوتاه‌تر شدن عمر باتری خودرو تاثیرگذار باشند.
۵- اختلال در کابل اتصال باتری و دینام
قطع و وصل شدن جریان الکتریکی در طولانی مدت باعث استهلاک باتری و ضعیف شدن آن میشود. همانطور که گفتیم دینام یک منبع شارژ برای باتری است. کابلی که دینام و باتری را به هم متصل می‌کند، در حقیقت یک رابط انرژی است. در صورتی که در فرایند عملکرد این رابط قطعی اتصال وجود داشته باشد، جریان در باتری نوسان پیدا می‌کند. این نوسانات باعث می‌شوند تا باتری زودتر از حد معمول از کار بیفتد.
۶- استفاده از باتری با آمپر پایین
انتخاب این که کدام آمپر باطری برای ماشین شما مناسب است به میزان استفاده شما از ماشین نیز بستگی دارد. برای مثال اگر در تابستان از کولر ماشین زیاد استفاده می‌کنید، سیستم‌های صوتی و تصویری پر مصرفی روی خودرو نصب کرده اید و یا در مسیرهای پر ترافیک تردد زیادی دارید بهتر است از باتری‌های با آمپر بالاتر روی خودروی خود استفاده کنید. به عنوان مثال باتری خودروی پراید بصورت فابریک یک باتری ۵۵ آمپر است اما توصیه ما به افرادی که سیستم‌های صوتی روی این خودرو نصب کرده‌اند استفاده از باتری با توان بالاتر نظیر باتری ۶۰ آمپر و باتری ۶۶ آمپر است.
۷- برق دزدی ماشین
مصرف شدن باتری ماشین در زمانی که موتور و همهخ دستگاه‌عای الکتریکی ماشین خاموش هستند را برق دزدی می‌گویند. در برخی ماشین‌ها سیستم‌های الکترونیکی به‌دلایل مختلف برق‌دزدی میکنند. اگر این مشکل را برطرف نکنید، عمر باتری زودتر از آنچه باید، به پایان خواهد رسید.
نشانه های خرابی باتری؛ چه نشانههایی به ما از فرسودگی می‌گویند؟
باتری ماشین به یکباره از کار نمی‌افتد. معمولا قبل از خرابی کامل باتری، نشانههایی به شما از فرسوده شدن آن می‌گویند. با جدی گرفتن این نشانه‌ها و برطرف کردن اختلال در بهترین زمان، میتوانید از خاموش شدن کامل باتری و خرابی آن جلوگیری کنید. این نشانه‌ها لیست زیر را در بر می‌گیرند:
۱- مشکل در استارت خوردن ماشین
اختلال در فرایند کار باتری به طور مستقیم در روند استارت زدن و روشن شدن ماشین وقفه ایجاد می‌کند. این اختلال می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- موتور استارت می‌زند اما خودرو روشن نمیشود.
- در هوای سرد استارت زدن دشوار میشود.
- استارت می‌خورد اما بعد از خاموش شدن ماشین دوباره نمی‌توان ماشین را روشن کرد.
۲- روشن نشدن چراغ و برق پشت آمپر
یکی از مهمترین نشانههایی که به شما می‌گوید طول عمر باتری کاهش یافته، این است که ماشین استارت می‌خورد اما چراغ پشت آمپر روشن نمیشود. این اختلال معمولا با چند بار استارت زدن برطرف میشود. با این حال مشکل باتری هنوز رفع نشده و باید برای بررسی سلامت باتری اقدام کنید.
۳- تغییر ظاهر باتری
گاهی ممکن است مشکل فراتر از استارت ماشین باشد؛ بنابراین بهتر است هرچند وقت یکبار به‌خوبی بدنه باتری را بررسی کنید. فرورفتگی یا برآمدگی روی باتری ماشین نشان می‌دهد که عمر باتری رو به پایان است. این مشکلات می‌تواند بر اثر گرما یا ضربه باشد. درهرصورت هنگام مشاهده تغییر در ظاهر باتری باید پیگیر رفع مشکل یا جایگزین کردن باتری باشید.
۴- استشمام بوی بد در اطراف ماشین
یکی دیگر از علائم خرابی باتری خودرو بوی بدی است که از آن به مشام می‌رسد. اگر ماشین را روشن کرده‌اید و بویی شبیه تخم‌مرغ گندیده یا گوگرد استشمام می‌کنید، احتمالا نشانه نشت باتری است که ممکن است به دلیل قدیمی‌شدن باتری، آسیب خارجی به پایانه‌ها یا محفظه آن و یا اتصال کوتاه داخلی ایجاد شده باشد
نحوه نگهداری صحیح از باتری که عمر آن را افزایش می‌دهد
برای اینکه عمر باتری‌تان را افزایش دهید باید به‌خوبی از آن نگهداری کنید. برخی از راهکارهای افزایش عمر مفید باتری عبارت‌اند از:
- خاموش‌کردن ماشین در فواصل کوتاه‌مدت را محدود کنید. در صورت توقف کمتر از ۲ دقیقه نیازی بهتر است خودرو را روشن نگه دارید.
- همیشه چک کنید که اتصالات باتری شل نشده باشد. اگر مدام در مسیرهای پردست‌انداز رانندگی می‌کنید، بعد از مدتی باتری به‌دلیل شل‌شدن اتصالات و پایانه‌ها در جای خود لق می‌زند. در این صورت احتمال ضعیف‌شدن زودبه‌زود باتری و ایجاد اتصال کوتاه داخلی وجود دارد. به‌طور منظم پایانه‌ها را بررسی کنید که محکم باشند.
- هر وقت ماشین را خاموش می‌کنید قبل از آن مطمئن شوید که چراغ‌ها، رادیو و سیستم صوتی را خاموش کرده‌اید.
- معمولا اطراف قطب‌ها و روی بست سیم باتری خوردگی‌های به رنگ سفید یا سبز به وجود می‌آید که در اصطلاح از آن تحت عنوان سولفاته شدن باتری یا شوره زدن نام برده میشود. در صورت مشاهده این خوردگی‌های سفید رنگ هرچه زودتر آنها را به وسیله یک برس سیمی یا سمباده نرم تمیز کنید. همیشه باتری و پایانه‌های آن را تمیز نگه دارید و با مسواک آغشته به مخلوط آب و جوش‌شیرین، گردوغبار و کثیفی‌ها را از روی آن پاک کنید. سپس با آب سرد روی آن اسپری کنید و در نهایت آن را خشک کنید.
- هر۶ ماه یکبار باتری ماشین را تست کنید. روش های مختلفی برای تست باتری ماشین وجود دارد.
مطالعه بیشتر: آموزش تست باتری ماشین: راهنمای تست باطری خودرو
- وقتی ماشین درجا کار می‌کند رادیو، کولر و نظایر آنها را موقتا خاموش کنید.
- اگر از ماشین‌تان زیاد استفاده نمی‌کنید، حداقل یک بار در هفته با آن رانندگی کنید. در صورت استفاده نکردن از خودروی برای چند ماه اتصالات باتری را جدا کنید.
استفاده از باتری مستهلک چه اثراتی دارد ؟
علاوه بر مشکلاتی که هنگام روشن شدن خودرو با آن مواجه می‌شوید، اگر باتری ماشین توان کافی برای ذخیره‌سازی انرژی را نداشته باشد، برخی از عملکردهای برقی خودرو به ویژه در دور پایین با اختلال مواجه می‌شوند. برای مثال دریچه‌های برقی موتور خودرو ممکن است کارایی لازم را نداشته باشند یا به سرعت مورد نیاز نسبت به دستورات کامپیوتر واکنش نشان ندهند.
همچنین به دلیل جریان ناکافی ممکن است عملکرد جرقه‌زنی شمع‌های موتور با اختلال مواجه شود و در نتیجه میزان مصرف سوخت و شتاب و توان موتور کاهش پیدا کند. بنابراین بهتر است اگر باتری خودرو عمر مفید خود را پشت سر گذاشته است، در کمترین زمان اقدام به تعویض باتری ماشین نمایید.
پرسش‌های متداول درباره عمر مفید باتری ماشین
جمع بندی
در پایان لازم است اشاره کنیم که مهمترین علل خرابی باتری خودرو به مواردی همچون: کاهش الکترولیت، دشارژ ماندن زیاد، استفاده از باتری نامناسب برای خودرو، عدم عملکرد صحیح دینام و یا شل شدن تسمه دینام، عدم تثبیت مناسب باتری به دلیل شل شدن بست نگهدارنده و خوردگی یا یخ‌زدگی باتری ارتباط پیدا می‌کند
همچنین بهتر است در هنگام خرید باتری ویژگی‌های مناسب باتری اتومبیل را از دفترچه راهنمای خودرو و یا وبسایت شرکت خودروساز به دست آورید و باتری متناسب با ویژگی‌های اتومبیل خودتان خریداری کنید. از طرف دیگر دقت کنید که از تاریخ تولید باتری نهایتا بیش از ۶ ماه نگذشته باشد. چراکه اگر از تاریخ تولید باتری بیشتر از این مدت سپری شود، الکترولیت و صفحات سربی دیگر کیفیت اولیه را نخواهند داشت.
باطری ماشین در حالت سلامت وظایف بسیار زیادی را به عهده دارد و با اجزای بسیاری در ارتباط است. به همین دلیل اگر کهنه و فرسوده شود یا عمر آن به اتمام برسد، بسیاری از اجزای دیگر درگیر خواهند شد. با نگهداری صحیح از باتری میتوانید عمر مفید آن را طولانی‌تر کنید و با تعویض به‌موقع آن از بسیاری از مشکلات و نیاز به امداد باتری جلوگیری خواهید کرد. بنابراین بهتر است درباره باتری خودرو سهل‌انگاری نکنید.
